درک حاکمیت زنجیره ای (On-Chain Governance) و نحوه کار آن

حاکمیت زنجیره ای سیستمی برای مدیریت و اجرای تغییرات در بلاکچین های ارزهای دیجیتال است. در این نوع حاکمیت، قوانین ایجاد تغییرات در پروتکل بلاکچین رمزگذاری می شود. توسعه دهندگان از طریق به روزرسانی کد، تغییراتی را پیشنهاد می کنند و هر گره درمورد پذیرش یا رد تغییر پیشنهادی رای می دهد.

سیستم های حاکمیتی فعلی در بیت کوین و اتریوم غیر رسمی هستند. آنها به صورت غیرمتمرکز طراحی شده اند که ابتدا توسط ساتوشی ناکاموتو در مقاله اصلی خود منتشر شد.

پیشنهادات بهبود برای ایجاد تغییر در بلاکچین باید توسط توسعه دهندگان ارائه شود. یک گروه اصلی متشکل از بیشتر توسعه دهندگان، مسئول هماهنگی و دستیابی به توافق بین ذینفعان هستند. ذینفعان این پرونده عبارتند از: ماینرها (که گره ها را کار می کنند)، توسعه دهندگان (که مسئول الگوریتم های اصلی بلاکچین هستند) و کاربران (که از کوین های مختلف استفاده و سرمایه گذاری می کنند).

منتقدان این سیستم ادعا می کنند که این شکل از حکمرانی غیررسمی در واقع در بین ماینرها و توسعه دهندگان متمرکز است. آنها به عنوان اثبات به دو فورک برجسته در اکوسیستم ارز دیجیتال اشاره می کنند. اولین مورد، تقسیم بلاکچین اصلی اتریوم به اتریوم کلاسیک و اتریوم در سال 2016 است. این شاخه با وجود پیشنهاد سافت فورک دیگر رخ داد که اجرای آن آسان تر بود اما منجر به ضرر سرمایه گذاران تحت تأثیر هک بلاکچین ارز دیجیتال شد.

براساس گزارش های خبری اکثریت جامعه اتریوم طرفدار یک سافت فورک بودند. اما گروه اصلی توسعه دهندگان آن تحت تأثیر نظر سرمایه گذار قرار گرفتند و یک هارد فورک را اجرا کردند. برخی ادعا می کنند که این خلاف اصل "کد قانون است" می باشد که در آن پارامترهای حاکم بر نرم افزار در کد اصلی آمده است.

فورک بیت کوین کش در سال 2017 نمونه دیگری از سیستم های حاکم متزلزل است. در طی آن فورک، پیشنهادی برای افزایش متوسط اندازه بلاک در بلاکچین بیت کوین توسط تیم توسعه دهنده اصلی ارز دیجیتال رد شد. علی رغم اینکه هزینه های بالای معامله باعث می شود بیت کوین به عنوان وسیله ای برای معاملات روزانه پایدار نباشد ولی آن ها این تغییرات را رد کردند. تنها ماینرها بودند که از هزینه های بالای معلمله بهره مند شدند. در پایان، گروهی از توسعه دهندگان و ماینرها ارز دیجیتال خود را با اندازه بلوک متغیر ایجاد کردند.

حاکمیت زنجیره ای به عنوان جایگزینی برای سیستم های غیررسمی حکمرانی ظهور کرد. ادعا می کند که با تمرکز تمام گره ها در یک شبکه بلاکچین در روند تصمیم گیری، مشکلات تمرکز بیت کوین را حل می کند.

در این فرآیند به سهامداران انگیزه های اقتصادی برای مشارکت ارائه می شود. به عنوان مثال، هر گره می تواند هزینه رایج معاملات کلی را بدست آورد در حالی که توسعه دهندگان از طریق مکانیسم های جایگزین بودجه پاداش می گیرند. رأی هر گره متناسب با مقدار ارز دیجیتال آن است. بنابراین هرچه مقدار ارز دیجیتال توسط یک گره بیشتر باشد، رای بیشتری نیز دارد.

برخلاف سیستم های حاکمیت غیررسمی که برای ایجاد تغییرات از ترکیب هماهنگی آفلاین و اصلاح کد آنلاین استفاده می کنند، سیستم های حاکم بر روی زنجیره فقط بصورت آنلاین کار می کنند. تغییرات در بلاکچین از طریق به روزرسانی کد ارائه می شود. متعاقباً، گره ها می توانند به قبول یا رد تغییر رأی دهند. همه گره ها قدرت رای گیری برابر ندارند. گره هایی که دارایی بیشتری از سکه ها دارند در مقایسه با گره هایی که تعداد دارایی نسبتاً کمتری دارند، رای بیشتری دارند.

اگر این تغییر پذیرفته شود، در بلاکچین گنجانده شده و مبنا قرار می گیرد. در صورت عدم موفقیت در تغییر پیشنهادی، در برخی از موارد اجرای حاکمیت همزمان ممکن است کد به روز شده قبل از شروع به نسخه خود برگردد.

اجرای حاکمیت زنجیره ای بین زنجیره های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال Tezos (تزوس) از نوعی دفترچه خود اصلاح کننده استفاده می کند. تغییرات پیشنهادی در بلاکچین کوین اعمال شده و در نسخه آزمایشی زنجیره ارائه می شود. اگر تغییرات برنامه ریزی شده موفقیت آمیز باشد، نسخه تولید بلاکچین نهایی می شود. در غیر این صورت آنها دوباره برمی گردند.

DFinity، استارتاپی که از بلاکچین برای ساخت آنچه بزرگترین رایانه مجازی جهان ادعا می کند استفاده می کند. از طرحی برای تصویب قانون اساسی سخت کدگذاری شده در شبکه خود رونمایی کرد. قانون اساسی اقدامات منفعلانه و فعال را تحریک می کند. مثال اولی ممکن است افزایش اندازه پاداش برای بلوک ها باشد در حالی که مورد دوم ممکن است شامل قرنطینه کردن قسمت های خاصی از شبکه برای به روزرسانی یا برگشت باشد.

از نظر طرفداران آن، مزایای حاکمیت زنجیره ای به شرح زیر است:

تغییرات در بلاکچین از طریق یک جامعه اصلی توسعه که شایستگی ها و معایب آن را ارزیابی می کند هدایت نمی شود. درعوض، هر گره مجاز به رأی دادن درباره تغییر پیشنهادی است و می تواند مزایا و معایب آن را بخواند یا درباره آنها بحث کند. غیر متمرکز است زیرا برای تصمیم گیری جمعی به جامعه متکی است.

سیستم های حکمرانی غیررسمی برای دستیابی به اتفاق نظر به زمان و تلاش بین ذینفعان نیاز دارند. حاکمیت زنجیره ای در مورد تغییرات پیشنهادی در زمان نسبتاً کمتری در میان ذینفعان به توافق می رسد. به عنوان مثال: ساخت و اجرای فورک بیت کوین کش و فورک اتریوم کلاسیک ماه ها به طول انجامید.

علاوه بر این، مانور خارج از زنجیره می تواند منجر به شرایط نامرتبی شود که در آن برخی از گره ها مخالفت کنند و تغییرات پیشنهادی را اجرا نکنند. مکانیزم های رای گیری الگوریتمی نسبتاً سریعتر هستند زیرا نتایج آزمون برای اجرای آنها از طریق به روزرسانی کد قابل مشاهده است. اجرای تغییر کد در یک شبکه آزمایشی مانند مورد Tezos، ذینفعان را قادر می سازد تا تأثیرات این تغییر را در عمل مشاهده کنند.

از آنجا که هر تغییر پیشنهادی نیاز به توافق از همه گره ها دارد، این بدان معنی است که احتمال هارد فورک به طور قابل توجهی کاهش می یابد. از طریق استفاده از پاداش، حاکمیت زنجیره ای مشوق های اقتصادی گره ها را برای شرکت در روند رای گیری پیشنهاد می کند.

روند حاکمیت غیر رسمی مشوق اقتصادی برای کاربران نهایی که از ارزهای دیجیتال برای معاملات روزانه استفاده می کنند یا برای مدت طولانی در آنها سرمایه گذاری می کنند، ایجاد نمی کند. در عوض، مشوق های اقتصادی به عهده ماینرها و توسعه دهندگان است. پس از پایان رأی گیری، همه اپراتورهای گره ملزم به پیروی از تصمیم هستند.

بر اساس آزمایشات اولیه انجام شده با پروتکل های زنجیره ای، معایب این نوع حکومت به شرح زیر است:

همانند انتخابات در دنیای واقعی، ممکن است مشارکت کم در رای دهندگان به مشکلی برای حاکمیت درون زنجیره ای تبدیل شود. DAO Carbonvote که در یک زمان نرخ مشارکت 4.5٪ را ثبت کرده بود، اثبات این مشکل است.

گره هایی که کوین بیشتری دارند رای بیشتری می گیرند. باز هم این بدان معناست که کاربرانی که سهام بیشتری دارند می توانند روند رأی گیری را کنترل کنند و توسعه آینده را در مسیر مورد نظر خود هدایت کنند. از همه مهمتر این پویایی را از ماینرها و توسعه دهندگان نسبت به کاربران و سرمایه گذاران، که ممکن است به سادگی به حداکثر رساندن سود در آینده علاقه مند باشند در مقابل توسعه پروتکل در موارد استفاده نوآورانه منحرف می کند.

مسئله حاکمیت بلاکچین بی نظیر و بی سابقه نیست. فلسفه و نظریه حقوقی صدها سال با این مسئله دست و پنجه نرم می کند و مسائل آنجا با مسئله حاکمیت درون زنجیره ای و خارج از زنجیره ارتباط مستقیمی دارند.

مسئله اصلی حاکمیت که شامل تصمیم گیری انسان (خارج از زنجیره) و تصمیم گیری مبتنی بر قاعده است که می تواند به طور کامل از طریق فرایندهای خودکار انجام شود (درون زنجیره ای). سوال این است که "آیا قوانین موجود و فرایندهای تصمیم گیری حاکم بر یک سیستم مبتنی بر بلاکچین باید از داخل یا خارج توسط جامعه مرجع تغییر یابد و اینکه آیا این سیستم باید مکانیسمی برای تغییر ساختار حکمرانی ایجاد کند یا خیر. این سوال عملی منجر به سوال نظری و هنجاری بیشتری می شود که آیا مجموعه ای از قوانین مبتنی بر کد می تواند و باید از قضاوت انسان در تصمیم گیری پیشی بگیرد و ملاحظات اخلاقی و سیاسی این امر چه عواملی را به دنبال خواهد داشت.

حاکمیت زنجیره ای مبتنی بر نسخه ای از نظم حقوقی اثبات گرایانه است که حل و فصل مسالمت آمیز و مشاجره در یک جامعه کثرت گرا بدون مراجعه به منابع خارجی (اخلاقی یا سیاسی) را برای توجیه مشروعیت آن امکان پذیر می کند.

در این انتقاد سوال می شود که آیا این امکان وجود دارد یا همانطور که کارل اشمیت نظریه پرداز حقوقی محافظه کار (و یک بار عضو حزب نازی آلمان) استدلال کرد، چنین دستورات اثبات گرایانه در معرض منافع خصوصی قرار دارند. به گفته اشمیت، رژیم های پازیتیویستی در شرایطی خراب می شوند که استثنائاتی خارج از هنجارهای حکمرانی وجود داشته باشد که در قوانین نوشته شده اند- در این مورد کدی است که زنجیره بلوک را اجرا می کند.

در چنین شرایطی قاعده سیستم خود شروع به تجسم تناقضات ناپایدار می کند. به عنوان مثال: اگر مجموعه ای از کاربران بلاکچین اصرار دارند که باید بلوک ها را اصلاح کنند تا نقدینگی و عرضه توکن های آن افزایش یابد، که می تواند تورم ایجاد کند و مجموعه دیگری اصرار دارد که برای دفاع در برابر درد مالی ارز با نقدینگی کمتر لازم است.

در این شرایط، اشمیت استدلال می کند که یک فرد یا یک گروه برای تصمیم گیری در مورد شکستن تساوی حل نشدنی، شخصی فراتر از قوانین وارد عمل می شود. این البته آناتمی برای اخلاق کاملاً غیرمتمرکز فلسفه بلاکچین است.