ارز دیجیتال Stacks استکس (STX) چیست و چگونه عمل می کند؟

استکس یک پروژه ارز دیجیتال است که با آوردن قراردادهای هوشمند و برنامه های کاربردی غیرمتمرکز به بیت کوین به دنبال بازگشایی پتانسیل کامل بلاکچین بیت کوین است. این پروژه که در ابتدا با نام Blockstack شناخته می شد اما در سال 2020 به Stacks تغییر نام داد به عنوان یک راه حل لایه 1 طراحی شد که از بیت کوین به عنوان لایه پایه خود استفاده می کند. این پلتفرم از توکن استکس (STX) پشتیبانی می‌ کند که به اجرای قراردادهای هوشمند، پردازش تراکنش‌ ها و ثبت دارایی‌ های دیجیتال جدید کمک می‌ نماید.

فلسفه پشت استکس از این احساس ناشی می شود که برخی از آنها معتقدند اینترنت وسیله غیرمتمرکز برای معامله نیست و بازیکنان بزرگی مانند گوگل و فیس بوک قدرت زیادی بر کاربران عادی دارند. همین قدرت است که باعث شد گوگل شعار غیررسمی «شرور نباش» را اتخاذ کند که بعداً در سال 2018 آن را کنار گذاشت. ایده پشت استکس این است که معماری آنلاین را به گونه‌ ای طراحی کند که شرکت‌ ها «نمی‌توانند شرور باشند» شعاری که توسعه دهندگان اتخاذ کردند و حتی بر روی بیلبوردی در سراسر جاده از دفتر مرکزی گوگل در کالیفرنیا نصب نموده اند.

از آنجا که استکس یک اکوسیستم لایه 1 است که به بیت کوین متصل می باشد و قراردادهای هوشمندی که برای بیت کوین می آورد هیچ یک از ویژگی های بیت کوین از جمله مواردی که آن را بسیار محبوب می کند، امنیت و ثبات آن را تغییر نمی دهد.

دپ های استکس باز و ماژولار هستند تا توسعه‌ دهندگان بتوانند بر روی برنامه‌ های یکدیگر بسازند و ویژگی‌ هایی تولید کنند که در غیر این صورت امکان‌ پذیر نبود. علاوه بر این از آنجایی که استکس از بیت کوین به عنوان لایه پایه خود استفاده می کند هر آنچه در اکوسیستم استکس اتفاق می افتد توسط امن ترین بلاکچین پشتیبانی می شود.

روش کار استکس بر تعامل دو طرف متمرکز است یعنی ماینرها و استکرها. تعامل آنها توسط یک مکانیزم اجماع منحصر به فرد به نام اثبات انتقال Proof of Transfer و یا به اختصار PoX تنظیم می شود.

ممکن است کمی تعجب آور باشد اما در بلاکچین استکس ماینرها در واقع چیزی استخراج نمی کنند در عوض بیت کوین هایی را که قبلاً از بلاکچین استخراج شده است معامله می کنند و آن را برای فرصتی جهت کسب کوین های STX متعهد می کنند. نحوه عملکرد این نوع ماینینگ توسط قوانین خاص خود کنترل می شود.

نکته ای که در اینجا باید بدانید این است که هر بلاک استخراج شده در بلاکچین استکس هویت کاربر و ابرداده های تراکنش را ذخیره می کند و از آن برای تعامل با همه برنامه های اکوسیستم استکس استفاده می نماید. از آنجایی که به بیت کوین متصل است هر تغییری که در استکس ID و یا موجودی کیف پول ایجاد شود را می توان با استفاده از بلاکچین بیت کوین تأیید نمود. این امر در مورد قراردادهای هوشمند استکس نیز صدق می کند که به زبان برنامه نویسی خاصی که توسط الگوراند برای استکس توسعه یافته و آزمایش شده نوشته شده است.

تمام داده های باقی مانده که در بلاکچین استکس ذخیره نمی شوند با استفاده از یک سیستم ذخیره سازی سفارشی به نام Gaia ذخیره می گردند. این راه حل جدید ذخیره سازی به ارائه دهندگان فضای ذخیره سازی ابری مانند Azure و Dropbox متکی است اما همچنین به کاربران این امکان را می دهد که از فضای ذخیره سازی ابری به نفع راه حل ذخیره سازی سرد خود استفاده کنند به شرط اینکه قدرت محاسباتی لازم را داشته باشند.

کوین استکس STX توکن ارز دیجیتال بومی اکوسیستم استکس است و همه اینها را با استفاده برای ثبت دارایی های دیجیتال در بلاکچین استکس از جمله شناسه های کاربر و قراردادهای هوشمند پشتیبان می کند.

در حالی که ماینرها بیت کوین را برای تولید توکن‌ های استکس STX جدید متعهد می‌ کنند دارندگان کوین STX می‌ توانند توکن‌ های خود را برای کسب بیت‌ کوین به عنوان پاداش جمع آوری نمایند. این وموضوع که چه میزان سودآوری سیستم ماینینگ برای ماینرها در آینده ثابت خواهد شد، باید صبر نمود و به عوامل زیادی بستگی دارد که در میان آنها قیمت نسبی استکس در مقابل بیت کوین است.

کل عرضه STX محدود نشده است اما انتظار می‌ رود که حدود 1.8 میلیارد تا سال 2050 در گردش باشد.

در حال حاضر 1,052,561,462 توکن STX در گردش است.

استکس از اجماع اثبات کار بیت کوین جهت امنیت استفاده می کند که از تلاش های ترکیبی هزاران ماینر و نود برای محافظت از شبکه در برابر حمله استفاده می کند.

برای تقویت بیشتر این امر استکس مدل اجماع خود را معرفی می کند یعنی اثبات انتقال که ماینرها را متعهد می کند تا بیت کوین را برای ضرب کردن STX به تمام مقاصدی که امنیت پلتفرم استکس را به بیت کوین مرتبط می نماید متعهد می شوند زیرا همه تراکنش ها را می توان از طریق بیت کوین تأیید نمود.

در آخرین تکرار استکس، تراکنش‌ های بلاکچین می‌ توانند مستقل از بیت‌ کوین که به آن متکی است مقیاس شوند. بلاکچین بیت کوین فقط برای تایید نهایی و اطمینان از امنیت استفاده می شود. نتیجه نهایی این است که هزاران تراکنش در بلاکچین استکس تنها یک هش بر روی بلاکچین بیت کوین ایجاد می کند.

مورد استفاده اولیه برای توکن STX تقویت ارتباط بین استکس و بیت کوین از طریق اجماع اثبات انتقال است. STX علاوه بر تقویت مکانیزم اجماع از ایجاد قراردادهای هوشمند، dApps و ایجاد دارایی های مجازی غیرقابل انتقال نیز پشتیبانی می کند. STX را می توان برای انتشار قراردادهای جدید به بلاکچین و پرداخت هزینه های تراکنش که زیربنای اجرای این قراردادها است استفاده نمود. توکن های STX مورد استفاده در این روش در این فرآیند سوزانده می شوند.

از دیگر عملکردهای توکن STX می توان به رای دادن در مورد ارتقاء پروتکل استکس و شرکت در انتخاب بازبینان برنامه اشاره نمود.

در نهایت کاربران می توانند استکس خود را به شکلی از استکینگ بر روی هم قرار دهند. کاربران باید حداقل مقدار مشخصی از استکس را نگه دارند که سپس می توانند در ازای دریافت پاداش آن را در شبکه قفل نمایند. پاداش ها به بیت کوین پرداخت می شوند و در پایان هر چرخه پاداش که تقریباً دو هفته است در دسترس قرار می گیرند. جوایز از بیت کوینی که ماینرها برای به دست آوردن حق استخراج بلاک های جدید استکس متعهد می شوند دریافت می گردد.

از آنجایی که استکس برای تامین سوخت استکس به بیت کوین متکی است به ماینرها نیاز دارد. در این مورد ماینرها مستقیماً استکس را استخراج نمی‌ کنند در عوض بیت‌ کوین استخراج‌ شده قبلی برای تولید توکن‌ های استکس جدید متعهد می‌ شوند. ماینرها فقط برای اینکه شانس استخراج STX را داشته باشند باید بیت کوین را متعهد کنند و این شانس تا حدی تصادفی است و تا حدی بر اساس میزان بیت کوین یک ماینر جداگانه است.

میزان سودآوری این عملیات به دو عامل حیاتی بستگی دارد. یکی این است که آیا در وهله اول به ماینر حق ماینینگ یک بلاک استکس داده شده است یا خیر و همانطور که گفته شد این حق احتمالاً به آن دسته از ماینرهایی می رسد که بتوانند مقادیر بیشتری از بیت کوین را متعهد شوند. عامل دوم قیمت نسبی استکس در مقابل بیت کوین است. اگر قیمت بیت کوین در حالی که استکس راکد است افزایش یابد این امر می تواند منجر به بی سود شدن استخراج تا زمانی شود که قیمت نسبی بهبود یابد. نتیجه احتمالی دیگر این است که ماینری که بیت‌ کوین را به فرآیند استخراج متعهد می‌ نماید می‌ تواند شاهد کاهش ارزش استکس در مدت زمان استخراج آن یعنی تقریباً شانزده ساعت باشد که باعث کاهش سود آن‌ها می‌ شود.